Tìm hiểu về "Bản đồ số" và ứng dụng trong cuộc sống!

1. Khái niệm " Bản đồ số"

Về cơ bản, bản đồ số cũng có đầy đủ các đặc điểm, đặc trưng của bản đồ truyền thống như:

• Bản đồ là hình ảnh thu nhỏ của một phần hay toàn bộ bề mặt Trái đất, trên cơ sở toán học xác định bao gồm: tỷ lệ, phép chiếu, bố cục bản đồ và sai số biến dạng của bản đồ tùy theo phép chiếu
• Các đối tượng và hiện tượng (nội dung bản đồ) được biểu thị theo phương pháp lựa chọn và khái quát nhất định (tổng quát hóa bản đồ)
• Các đối tượng và hiện tượng được biểu thị bằng ngôn ngữ bản đồ

Ngoài ra, bản đồ số có một số đặc điểm riêng như

• Thông tin được lưu trữ dưới dạng mã nhị phân (binary)
• Cấu trúc thông tin theo dạng Raster và Vector, kèm theo Topology được tổ chức thành các file bản đồ riêng hoặc liên kết thành thư mục
• Bản đồ số chứa đựng những dữ liệu mà bản đồ truyền thống không thể liên kết trực tiếp
• Khối lượng dữ liệu bản đồ số là rất lớn
• Tỷ lệ bản đồ số mang tính điều kiện

Bản đồ Vmap do Bộ KH và công nghệ chủ trì kết hợp với Trung ương đoàn Thanh niên CS Hồ Chí Minh xây dựng và triển khai

Nhờ vào sự phát triển của công nghệ, bản đồ số có tính linh hoạt hơn bản đồ truyền thống thông qua các yếu tố như:

• Tính trực quan
• Tính đầy đủ
• Bản đồ số có tính chuẩn hóa cao
• Đa dạng ứng dụng

2. Ưu điểm của bản đồ số với bản đồ truyền thống

• Bản đồ số có thể cập nhật và hiệu chỉnh thường xuyên, có tính linh hoạt cao.
• Sử dụng cho đa dạng lĩnh vực, với nhiều chế độ, tỷ lệ xem tùy chỉnh.
• Có thể sửa đổi, điều chỉnh, cập nhật ký hiệu nhanh chóng, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Có khả năng sắp xếp thông tin, hiển thị thông tin ở dạng tách lớp hoặc chồng xếp.
• Giảm tải công việc nhờ vào xử lý, phân tích và kết hợp dữ liệu qua máy móc.
• Dữ liệu số, hình ảnh được mã hóa và lưu trữ trong một không gian rộng lớn.
• Cung cấp chế độ xem trực quan hơn, công nghệ hiện đại cho phép truy cập vào nhiều đối tượng, chiều hướng khác nhau.
• Khả năng mở rộng lớn, cho phép người sử dụng truy cập vào vị trí hay địa điểm cụ thể.
• ….

3. Ứng dụng bản đồ số trong đời sống

– Ứng dụng bản đồ số trong tìm đường, điều hướng tuyến đường

Với bản đồ số, người dùng có thể tiếp cận được mọi địa điểm, dịch vụ hiện có tại khu vực xung quanh. Đồng thời, việc tìm đường đi, tuyến đường cũng trở nên đơn giản hơn bao giờ hết với khả năng hướng dẫn đường đi, cũng như chia sẻ kiến thức về đường đi và địa điểm.
Không những thế, bản đồ số còn có một số ứng dụng liên quan khác như: Lưu lại địa chỉ nhà, trường học hoặc nơi làm việc; chia sẻ vị trí hiện tại; xem bản đồ ngoại tuyến, thu phóng bản đồ; điều hướng đường đi thông qua giọng nói,…
 

– Ứng dụng bản đồ số trong lĩnh vực quản lý khu đô thị, thành phố

Những dữ liệu được cung cấp trên bản đồ số đã đóng góp vai trò quan trọng cho các hoạt động liên quan đến quản lý đô thị hay kết cấu hạ tầng. Với những dữ liệu trên nền tảng số này, các đơn vị quản lý sẽ nắm bắt được tình trạng chung của khu vực đô thị, thành phố đơn giản hơn. Nhờ đó việc đánh giá, phân tích các yếu tố trong đô thị như nhà ở, hệ thống giao thông, đường phố cũng được thực hiện chính xác hơn.
Không những thế, bản đồ số còn giúp người quản lý nhận định kịp thời những tình huống khẩn cấp, đưa ra các phương án xử lý thích hợp một cách nhanh chóng, hệ thống cơ sở hạ tầng cũng được tu sửa, khắc phục hiệu quả, giảm thiểu mức độ ảnh hưởng đến xã hội.

– Ứng dụng bản đồ số trong lĩnh vực sản xuất

Tình hình kinh tế – xã hội của một khu vực có thể được biểu diễn một cách toàn diện, trực quan nhất thông qua hệ thống dữ liệu bản đồ số hóa. Các doanh nghiệp thông thường sẽ dựa vào cơ sở này để lên chiến lược, kế hoạch phát triển, mở rộng mô hình kinh doanh hay lựa chọn vị trí hợp lý để xây dựng nhà máy sản xuất, cũng như kho hàng, địa điểm phân phối.
Ngoài ra, trong lĩnh vực sản xuất, bản đồ số còn được sử dụng để mô phỏng lại một không gian, qua đó giúp chủ doanh nghiệp, người sản xuất phân tích, đánh giá được hành trình phân phối hàng hóa tối ưu và thuận lợi nhất có thể.

– Ứng dụng bản đồ số trong lĩnh vực hạ tầng giao thông

Đối với lĩnh vực giao thông, bản đồ số hóa được ứng dụng trong công việc lên kế hoạch xây dựng, thiết lập, vận hành và tu dưỡng, bảo trì những hệ thống giao thông đường bộ.
So với phương pháp truyền thống, bản đồ số hóa đã cung cấp một nguồn cơ sở dữ liệu giúp công việc luôn được diễn ra nhanh chóng và kịp thời.
Bản đồ số bao gồm một hệ thống dữ liệu địa lý rộng lớn, khổng lồ, cho phép các đơn vị quản lý, các cấp, ban, ngành sử dụng trong xử lý công việc mà không cần tốn quá nhiều thời gian, công sức để thu thập dữ liệu thông tin tại thực địa. Thay vào đó, những dữ liệu thông tin địa lý chỉ cần được tổng hợp lên hệ thống chung, sau đó đã có thể tra cứu tùy theo các khu vực địa lý nhất định.

– Ứng dụng bản đồ số trong lĩnh vực y tế

Bản đồ số hóa không chỉ được phát triển, ứng dụng trong các công việc quản lý tài sản, mà hệ thống dữ liệu từ loại bản đồ này còn được ngành y tế ứng dụng nghiên cứu, báo cáo trong các trường hợp khẩn cấp với khả năng cập nhật nhanh chóng.
Việc cung cấp các dữ liệu về hạ tầng giao thông, đường phố, giúp cho các đơn vị cấp cứu đưa ra tuyến đường di chuyển cấp cứu với lộ trình nhanh chóng, phù hợp nhất trong thời gian ngắn.
Ngoài ra, bản đồ số còn được áp dụng để kiểm soát dịch bệnh nguy hiểm, phân chia vùng, quản lý một cách hiệu quả cho mọi khu vực. Ví dụ điển hình, trong đại dịch toàn cầu COVID-19, Bộ Y tế đã sử dụng các loại bản đồ số để khoanh vùng, phân tích mức độ nguy hiểm và cập nhật thường xuyên giúp người dân nắm bắt thông tin kịp thời, giảm thiểu các thiệt hại đáng kể.

Bản đồ cập nhật số liệu về Covid-19 trên toàn thế giới